Viêm cầu thận cấp là tình trạng viêm cấp tính tại các cầu thận, biểu hiện với sự xuất hiện đột ngột của hồng cầu niệu, protein niệu, phù và tăng huyết áp. Bệnh hiếm gặp ở trẻ dưới hai tuổi, thường xảy ra ở nhóm từ 3 - 8 tuổi, trong đó trẻ nam mắc nhiều hơn trẻ nữ.

Viêm cầu thận cấp thường gặp ở trẻ sau nhiễm khuẩn họng và da

Viêm cầu thận cấp không chỉ là một bệnh riêng lẻ mà là một hội chứng, còn gọi là hội chứng cầu thận cấp. Nguyên nhân gây bệnh đa dạng: ngoài nhiễm liên cầu, còn có thể do tụ cầu, phế cầu, virus hoặc phản ứng dị ứng với một số chất. Bệnh cũng có thể xuất hiện thứ phát trong các bệnh lý khác như lupus ban đỏ hệ thống, ban dạng thấp hay viêm quanh nút động mạch.

Bệnh thường xuất hiện sau một đợt nhiễm khuẩn họng hoặc ngoài da từ 7 – 15 ngày, đôi khi lâu hơn nếu nhiễm khuẩn ngoài da. Ngoài ra, các bệnh nhiễm khuẩn răng miệng cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến viêm cầu thận cấp.

Giai đoạn khởi phát thường đột ngột, với các triệu chứng như mệt mỏi, chán ăn, đau tức vùng hông hai bên. Một số trẻ có thể kèm sốt, viêm họng hoặc viêm da.

Giai đoạn toàn phát biểu hiện rõ rệt qua các triệu chứng:

• Phù mặt (đặc biệt buổi sáng), phù tay, chân
• Nước tiểu có màu đỏ hoặc nâu sẫm, lượng nước tiểu giảm
• Tăng huyết áp
• Có thể kèm biến chứng tăng huyết áp như đau đầu, co giật, khó thở

Khi thăm khám, bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm cần thiết như: xét nghiệm máu, nước tiểu, siêu âm hệ tiết niệu, điện tâm đồ, chụp X-quang, CT hoặc các xét nghiệm chuyên sâu khác tùy diễn tiến của từng trường hợp.

Viêm cầu thận cấp ở trẻ em là một bệnh lý khá phổ biến.

Điều trị viêm cầu thận cấp

Sau khi được chẩn đoán, trẻ sẽ được điều trị bằng thuốc đặc hiệu. Bác sĩ có thể chỉ định kháng sinh nếu phát hiện nhiễm liên cầu, đồng thời điều trị các biến chứng kèm theo.

• Nghỉ ngơi: Trẻ cần được nghỉ ngơi tuyệt đối để giúp cơ thể hồi phục.
• Chế độ ăn uống: Giảm muối nhằm hạn chế phù và kiểm soát huyết áp; hạn chế protein nếu có dấu hiệu suy thận.
• Thuốc: Thuốc lợi tiểu giúp giảm phù nề; thuốc hạ huyết áp được dùng khi cần thiết; thuốc kháng sinh nếu có bằng chứng nhiễm khuẩn.

• Theo dõi định kỳ: Kiểm tra huyết áp, cân nặng, lượng nước tiểu; làm xét nghiệm máu và nước tiểu để đánh giá chức năng thận.
• Điều trị nguyên nhân cơ bản: Nếu bệnh do lupus hoặc các bệnh lý khác, cần điều trị song song các bệnh đó.

Phòng ngừa viêm cầu thận cấp ở trẻ

• Tiêm phòng đầy đủ, đúng lịch
• Giữ vệ sinh cá nhân hằng ngày
• Vệ sinh, khử khuẩn môi trường sống thường xuyên
• Tránh để trẻ bị nhiễm trùng đường hô hấp hoặc da
• Giữ ấm cơ thể, nhất là trong mùa lạnh
• Đảm bảo chế độ dinh dưỡng đầy đủ, lành mạnh

Lời khuyên cho phụ huynh

Nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, trẻ có thể hồi phục hoàn toàn sau viêm cầu thận cấp. Cha mẹ cần đặc biệt lưu ý trong 2 – 3 tuần sau khi trẻ bị viêm họng hoặc viêm da — đây là giai đoạn bệnh dễ khởi phát nhất.

Hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế chuyên khoa Thận – Tiết niệu ngay khi có các dấu hiệu bất thường như: nước tiểu sậm màu, phù mặt, đau đầu, mệt mỏi hoặc khó thở. Việc tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ về chế độ ăn nhạt, nghỉ ngơi và dùng thuốc đúng liều là yếu tố quyết định để trẻ hồi phục hoàn toàn.

Theo suckhoedoisong.vn