Di truyền học phát triển có thể "giết chết" các thiên tài

Giới khoa học cảnh báo, kỹ thuật chỉnh sửa gene người ngày càng chính xác và hoàn thiện hơn, có khả năng loại bỏ nhiều bệnh nan y nhưng cũng sẽ loại luôn tiềm năng thiên tài.

Các nhà khoa học mới đây đã lên tiếng cảnh báo nhân loại rằng, những tiến bộ trong di truyền học một ngày nào đó không xa có thể giúp con người loại bỏ các căn bệnh như ung thư. Tuy nhiên, nó cũng có thể quét sạch các thiên tài như Stephen Hawking.

Daily Mail ngày 27-12 dẫn lời Tiến sĩ James Kozubek cho biết, làm biến đổi gene của con người để xóa bệnh trầm cảm hoặc tâm thần phân liệt chẳng hạn, có thể ngăn chặn sự sản sinh những bộ óc vĩ đại như Shakespeare hay Einstein - những người mà sự sáng tạo và trí thông minh cao của họ lại liên quan đến các rối loạn tâm thần.

Tiến sĩ James Kozubek chia sẻ: “Thomas Edison từng bị “rối trí" và bị đuổi khỏi trường. Tennessee Williams, khi còn là một thiếu niên trên đường phố Paris cảm thấy sợ hãi khi có biểu hiện như người tâm thần".

Kỹ thuật chỉnh sửa gene đích có thể “triệt tiêu” hết bộ óc vĩ đại như Stephen Hawking - Ảnh: Getty Images.

Bài báo còn đưa ra dữ liệu: Nhà văn thường có khả năng mắc rối loạn lưỡng cực (Bipolar disorders) hơn người bình thường 10 lần. Các nhà thơ được chẩn đoán dễ bị bệnh lý này hơn 40 lần so với mặt bằng dân số nói chung.

Các nhà khoa học vốn có xu hướng nghĩ về các biến thể trong cuộc sống như các vấn đề cần giải quyết, những sai lệch theo cách khác thường bên ngoài lối suy nghĩ bình thường. Trong thực tế, thuyết Darwin cho chúng ta thấy rằng, sự tiến hóa không phải là hướng tới một khái niệm lý tưởng hoặc mô hình mẫu, mà là hướng đến sự mày mò thích ứng. Việc “diệt” hết gene xấu để cho ra con người “hoàn hảo” không tốt như người ta tưởng.

Việc cắt bỏ các gene bệnh một cách chính xác mở ra cách chửa bệnh mới cho loài người, tuy rằng, còn cần qua nhiều thử nghiệm để chắc chắn nó an toàn - Ảnh: sigmaaldrich

Kozubek là tác giả của Modern Prometheus: Editing the Human Genome with CRISPR-Cas9 (tạm dịch: Prometheus hiện đại: Chỉnh sửa các bộ gene người với CRISPR-Cas9). Trong cuốn sách của mình, Kozubek cho biết công nghệ chỉnh sửa gene CRISPR-Cas9 - hiện đang được thử nghiệm tại Mỹ và Trung Quốc để kiềm chế sự lây lan của bệnh ung thư - không hoàn toàn tích cực.

Ông nói: "Trước khi chúng ta bắt đầu thay đổi gene với công cụ chỉnh sửa gene như CRISPR-Cas9, chúng ta phải sáng suốt để nhớ lại rằng, biến thể di truyền góp phần vào tình trạng tâm thần lại có thể có lợi tùy thuộc vào môi trường hay nền tảng di truyền”.

Tiến sĩ James Kozubek và cuốn sách thể hiện quan điểm về chỉnh sửa gene đích với công cụ CRISPR-Cas9 của ông - Ảnh: Cambridge Univ.

CRISPR-Cas9 dựa trên một kỹ thuật chỉnh sửa gene đích, sử dụng vi khuẩn để giúp loại bỏ các phần DNA được dẫn bởi thể thực khuẩn. Nó dùng để tắt gene nào đó cụ thể một cách vô cùng chính xác mà các kỹ thuật chỉnh sửa gene trước đó không làm được.

Tuy nhiên giờ đây, các nhà khoa học cần phải chứng minh kỹ thuật này có thể được sử dụng một cách an toàn với các bệnh nhân trước khi được dùng rộng rãi hơn. Những thử nghiệm ban đầu nhằm mục đích để bỏ hết khả năng nó có thể gây hại cho những người đang được điều trị. Thậm chí, những thử nghiệm xa hơn sau đó sẽ đánh giá tiếp hiệu quả của kỹ thuật này so với các phương pháp điều trị khác.

Trong thử nghiệm của Trung Quốc, các nhà nghiên cứu sử dụng CRISPR-Cas9 nhắm mục tiêu vào gene sản xuất một loại protein được gọi là PD-1 trong các tế bào T. Protein này thường giúp điều chỉnh khả năng của tế bào T nhằm khởi động phản ứng miễn dịch và ngăn nó khỏi tấn công các tế bào khỏe mạnh của cơ thể. Bằng cách tắt gene này với độ chính xác tuyệt vời, các nhà nghiên cứu tin rằng nó sẽ có thể làm tăng đáp ứng miễn dịch chống lại các tế bào ung thư.

Lượt xem: 729