Tuyên Quang - mảnh đất lịch sử văn hóa lâu đời và giàu truyền thống cách mạng. Ngược dòng lịch sử đấu tranh cách mạng hào hùng của dân tộc Việt Nam, trong Cách mạng tháng Tám năm 1945, Tuyên Quang là "Thủ đô Khu giải phóng" nơi thành lập Ủy ban dân tộc giải phóng (tức Chính phủ lâm thời) lãnh đạo cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á. Trong 9 năm trường kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Tuyên Quang vinh dự trở thành "Thủ đô kháng chiến". Tại nơi đây, Chủ tịch Hồ Chí Minh, Trung ương Đảng, Chính phủ, các bộ, ban, ngành Trung ương đóng trụ sở làm việc để lãnh đạo cuộc kháng chiến đi đến thắng lợi. Với vị trí lịch sử đó, tại Tuyên Quang đã hình thành nên hệ thống di tích, địa danh nổi tiếng gắn với lịch sử hào hùng của dân tộc như: Lán Nà Nưa, Đình Tân Trào, Đình Hồng Thái, Cây Đa Tân Trào, khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Kim Bình, nơi tiến hành Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng, Đại hội Đảng duy nhất tổ chức trong nước diễn ra ngoài thủ đô Hà Nội. …
          Là vùng đất cách mạng, hội tụ và giao thoa sắc thái văn hóa của trên 22  dân tộc anh em, nơi lưu giữ nhiều di sản lịch sử, văn hóa, danh thắng, Tuyên Quang đang tập trung gìn giữ, tôn tạo, phát triển để giáo dục, bồi đắp truyền thống cách mạng cho muôn đời sau và trở thành điểm đến hấp dẫn du khách trong nước và quốc tế.
          Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Tuyên Quang lần thứ XV, nhiệm kỳ 2010-2015 đã xác định: “Phát triển kinh tế du lịch là một trong 4 lĩnh vực đột phá, từng bước đưa ngành du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng của tỉnh”. Tiếp đó, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI, nhiệm kỳ 2015-2020 tiếp tục xác định: Du lịch  “là 1 trong 3 khâu đột phá”  trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và “Phát huy tiềm năng, đẩy mạnh phát triển du lịch để trở thành ngành kinh tế quan trọng của tỉnh”. Mục tiêu đến năm 2020 “thu hút trên 1,7 triệu lượt khách du lịch; xây dưng cơ sở hạ tầng; thu hút các doanh nghiệp có năng lực đầu tư khu, điểm du lịch, xây dựng khách sạn, khu nghỉ dưỡng, giải trí; xây dựng Khu du lịch lịch sử, văn hóa sinh thái Tân Trào trở thành Khu du lịch quốc gia”; tập trung phát triển du lịch khu vực thành phố Tuyên Quang, Khu du lịch suối khoáng Mỹ Lấm, Khu du lịch sinh thái Na Hang…
Triển khai thực hiện các Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh, hiện nay, toàn tỉnh đã hoàn thành quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tỉnh Tuyên Quang và quy hoạch tổng thể 4 khu du lịch: Khu du lịch lịch sử, văn hóa và sinh thái Quốc gia Tân Trào, Khu du lịch suối khoáng Mỹ Lâm, Khu du lịch khu vực thành phố Tuyên Quang, Khu du lịch sinh thái Na Hang. Các phân khu chức năng trong khu du lịch đang được triển khai xây dựng. Cùng với đó, tỉnh đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách ưu đãi đầu tư, thành lập Quỹ hỗ trợ phát triển du lịch tỉnh Tuyên Quang nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân trong triển khai thực hiện chương trình, dự án phát triển du lịch…
Với tình cảm, sự quan tâm sâu sắc của các cấp ủy Đảng, chính quyền và nhân dân đối với các cháu thiếu nhi của tỉnh, Tuyên Quang đã xây dựng được  sản phẩm du lịch của riêng mình như: “Lễ hội Thành Tuyên”, một lễ hội đặc sắc, độc đáo, riêng có, là sản phẩm du lịch do chính nhân dân Tuyên Quang khởi xướng, phát triển. Nét độc đáo của “Lễ hội Thành Tuyên” là vào dịp Trung thu hàng năm, người dân Tuyên Quang tổ chức chế tác các xe đèn Trung thu “khổng lồ”, muôn màu sắc, mô phỏng các nhân vật trong truyện cổ tích, truyện ngụ ngôn hoặc phản ánh đời sống sản xuất, nét văn hóa, danh lam thắng cảnh của tỉnh, của đất nước, tổ chức diễn diễu trên các tuyến phố của thành phố Tuyên Quang và hiện đang lan tỏa đến các vùng trong tỉnh.“Lễ hội Thành Tuyên” đã được Kỷ lục Guiness Việt Nam xác nhận có mâm cỗ Trung thu lớn nhất và Lễ hội có nhiều mô hình đèn trung thu độc đáo, hấp dẫn, lớn nhất Việt Nam, được đông đảo du khách trong và ngoài nước yêu thích. Tỉnh Tuyên Quang đã đặt mục tiêu xây dựng “Lễ hội Thành Tuyên” trở thành sản phẩm du lịch mang tầm thương hiệu quốc gia và quốc tế để giới thiệu với du khách trong và ngoài nước hình ảnh miền đất, con người Tuyên Quang, góp phần thúc đẩy du lịch của tỉnh ngày càng phát triển. Cùng với “Lễ hội Thành Tuyên”, Tuyên Quang còn có nhiều lễ hội mang ý nghĩa lịch sử, văn hóa, tín ngưỡng và có tính giáo dục lịch sử sâu sắc như: Lễ hội Đền Hạ, Đền Thượng, Đền Ỷ La có truyền thống hơn 300 năm tôn vinh những danh nhân có công với nước, được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào năm 2016. Đặc biệt “Tín ngưỡng thờ Mẫu thoải - Mẹ Nước”  được tổ chức nhân dịp “Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt” được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
        Là tỉnh đa dân tộc, mỗi dân tộc có những nét văn hóa, tín ngưỡng riêng  đã tạo cho Tuyên Quang có nền văn hóa, tín ngưỡng phong phú, đa sắc thái và độc đáo, trong đó có những lễ hội đặc sắc như Lễ hội Lồng tông, nghi lễ Then của dân tộc Tày; lễ Cấp Sắc, hát Páo Dung của dân tộc Dao, hát Soọng Cô của dân tộc Sán Dìu, hát Sình Ca của dân tộc Cao Lan đã được Nhà nước công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Nghi lễ Then của dân tộc Tày đang hoàn thiện hồ sơ để trình UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
        Cùng với loại hình du lịch văn hóa lịch sử, du lịch tâm linh lễ hội, du lịch sinh thái - nghỉ dưỡng và du lịch thưởng ngoạn các danh thắng thiên nhiên, du lịch trải nghiệm - khám phá - mạo hiểm cũng được quan tâm phát triển. Khu du lịch suối khoáng Mỹ Lâm với nguồn nước khoáng nóng 69^oC rất độc đáo, cách trung tâm thành phố Tuyên Quang trên 10 km được các chuyên gia đánh giá là có chất lượng nước khoáng tốt nhất miền Bắc, có tác dụng chữa bệnh cùng với hệ sinh thái đa dạng trong vùng là điều kiện lý tưởng để phát triển loại hình du lịch sinh thái - nghỉ dưỡng. Tuyên Quang đã chủ trì và phối hợp với tỉnh Bắc Kạn lập hồ sơ Khu di sản thiên nhiên Na Hang - Ba Bể (thuộc địa bàn tỉnh Tuyên Quang và Bắc Kạn), trình UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới. Tỉnh lập hồ sơ Khu bảo tồn thiên nhiên Na Hang - Lâm Bình (thuộc Tuyên Quang) trình Thủ tướng Chính phủ xếp hạng Khu danh lam thắng cảnh cấp quốc gia đặc biệt. Các khu du du lịch sinh thái rừng nguyên sinh Tát Kẻ - Bản Bung; danh thắng Thác Mơ (Na Hang), Thác Bản Ba (Chiêm Hóa), Động Tiên (Hàm Yên)... cũng đang được đầu tư xây dựng hạ tầng phục vụ du lịch. Tỉnh đang triển khai Đề án phát triển “Du lịch cộng đồng” trong Khu bảo tồn thiên nhiên Na Hang - Lâm Bình, nghiên cứu phát triển du lịch khám phá - trải nghiệm - mạo hiểm…
        Tỉnh đã tập trung vận động các nhà đầu tư lớn, có uy tín, năng lực, thương hiệu trong nước đầu tư vào những dự án du lịch trọng điểm; bước đầu một số nhà đầu tư chiến lược đã thực hiện các dự án phát triển du lịch, xây dựng cơ sở lưu trú chất lượng cao tại Tuyên Quang như: Trung tâm Thương mại, nhà phố thương mại (Shop-house) Vincom Tuyên Quang, Dự án Vinpearl Tuyên Quang (của Tập đoàn Vingroup đầu tư xây dựng khu du lịch sinh thái - nghỉ dưỡng  suối khoáng Mỹ Lâm), Khách sạn Mường Thanh Grand Tuyên Quang (của Tập đoàn Mường Thanh), Dự án đầu tư vào khu du lịch sinh thái Nà Hang, Lâm Bình và Dự án đường cao tốc kết nối Tuyên Quang với đường cao tốc Lào Cai - Nội Bài của Doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường… Nhiều dự án về phát triển du lịch, trong đó có dự án xây dựng Khu đô thị nghỉ dưỡng Sông Lô, Khu du lịch sinh thái Núi Dùm, Khu du lịch sinh thái Phiêng Bung… đang được quan tâm xây dựng. 
          Giống như một bảo tàng lịch sử, văn hóa, kiến trúc nghệ thuật, Tuyên Quang đã và đang là điểm đến ưa thích của khách du lịch trong và ngoài nước. Năm 2010, lượng khách du lịch đến Tuyên Quang mới đạt mức hơn 500.000 lượt, đến năm 2016 đã đạt hơn 1,4 triệu lượt. Sáu tháng đầu năm 2017 đón trên 1 triệu  lượt khách du lịch, đạt 71,4% kế hoạch năm, tăng 15%  so với cùng kỳ năm trước. Các loại hình du lịch ngày càng mở rộng, hiệu quả, liên kết với các vùng trong phạm vi cả nước và quốc tế.
          Là "Thủ đô Khu giải phóng", “Thủ đô Kháng chiến” với các điểm nhấn là Khu di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Tân Trào, Kim Bình, Khu di tích lịch sử quốc gia Cách mạng Lào tại thôn Làng Ngòi, Đá Bàn (huyện Yên Sơn); các khu, điểm du lịch sinh thái – nghỉ dưỡng, danh thắng, hệ thống đình, đền, chùa, lễ hội…ngành du lịch Tuyên Quang đang giang tay mời gọi quý khách gần xa, các nhà đầu tư đến với Tuyên Quang hợp tác đầu tư khai thác tiềm năng du lịch tại miền đất giầu truyền thống lịch sử, đa dạng, phong phú về bản sắc văn hóa và mến khách.
      Để phát huy hiệu quả tiềm năng du lịch, trong thời gian tới tỉnh tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách, cải cách thủ tục hành chính; xây dựng, nâng cấp cơ sở hạ tầng du lịch và từng bước hiện đại hóa... tạo tiền đề thuận lợi nhất để các nhà đầu tư đến Tuyên Quang phát triển du lịch, đưa du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng của tỉnh.

                                   Phạm Hương, Phòng Tư vấn, hỗ trợ đầu tư, thương mại và du lịch